Title: TENDENCJE ROZWOJOWE BEZZAŁOGOWEJ TECHNIKI MORSKIEJ
Author: Adam Olejnik
Abstract: W niniejszym artykule dokonano próby zidentyfikowania aktualnych trendów rozwojowych bezzałogowych technologii morskich takich jak bezzałogowe pojazdy nawodne i podwodne. Analizy wykonano na podstawie dostępnych źródeł literaturowych, baz danych o projektach badawczych i źródeł internetowych. W materiale rozgraniczono badania terytorialnie ze względu na miejsce ich realizacji wyodrębniając obszar Unii Europejskiej, Stanów Zjednoczonych AP i Polski. W artykule na podstawie przeglądu celów i zakładanych efektów końcowych projektów wyodrębniono tendencje rozwojowe dla omawianej techniki morskiej. Ciekawym efektem przeglądu jest obserwacja, że polskie prace B+R z tego obszaru plasują się w głównych zidentyfikowanych tendencjach rozwojowych. Niestety ich efekty nie są porównywalne ze względu na znikomą wysokość krajowych funduszy na działalność B+R w porównaniu z innymi państwami.
Key words: technologia prac podwodnych, inżynieria morska
DOI: http://doi.org/10.1515/phr-2016-0009
Title: ASPEKT KLINICZNY STRESU BOJOWEGO ZAŁÓG MARYNARKI WOJENNEJ
Author: Małgorzata Żychlińska, Michał Żychliński, Piotr Siermontowski
Abstract: Stres u marynarzy wywoływany jest przez nowe otoczenie pod postacią klimatu, hałasu, niepełnowartościowych posiłków, chorób lub urazów i innych. Stres jest nasilany przez brak informacji, konflikty w oddziale, zmieniające się decyzje przełożonych. Jednak najsilniejszym stresorem działań zbrojnych jest lęk o utratę życia lub zdrowia. Stres doprowadza do zaburzeń w przekaźnictwie neuronalnym, redukcji liczby komórek OUN, osłabienia procesów neurogenezy. Jego powikłania stanowią problem społeczny, dotyczący powracających marynarzy z misji humanitarnych i wojennych oraz ich rodzin. W strefie działań sił zbrojnych marzynarze indywidualnie radzą sobie ze stresem. Jednak istnieją psychologiczne algorytmy wsparcia, kiedy sytuacje trudne przerastają możliwości kompensacyjne żołnierza. Podstawą radzenia sobie ze stresem jest permanentne wsparcie społeczne. Następny poziom dotyczy grupowych sesji wsparcia, w których biorą udział żołnierze po wykonaniu zadania lub zdarzeniu traumatycznym. Sesje mają miejsce w spokojnym miejscu, już po zaprzestaniu działań. Mowa tu o technice defusingu, odprawie z elementem wentylacji emocji oraz o technice debriefingu. Najwyższy poziom radzenia sobie ze stresem dotyczy psychoterapii. Początkowo w warunkach polowych, potem pod postacią hospitalizacji w kraju. Postacie kliniczne wystąpienia stresu bojowego to zaburzenia stresowe pourazowe, zespół stresu ostrego, zmiana osobowości na skutek doświadczenia katastrofy, zaburzenia dysocjacyjne, Zmęczenie operacyjne, zespół DESNOS. W leczeniu tego typu zaburzeń stosuje się Terapię Poznawczo-Behawioralną zorientowaną na traumę oraz farmakoterapię z wykorzystaniem SSRI, SNRI, oraz leków przeciwpsychotycznych. W XXI wieku spojrzenie na stres bojowy stwarza szczelne ramy profilaktyki jego powikłań. Społeczeństwo posiada wysoki poziom świadomości w tym obszarze.
Key words: stres bojowy, zespół stresu pourazowego, zespół ostrego stresu, zespół zmęczenia walką, radzenie sobie ze stresem
DOI: http://doi.org/10.1515/phr-2016-0009
Title: USTNIK NURKOWY A DOLEGLIWOŚCI STAWÓW SKRONIOWO-ŻUCHWOWYCH. BADANIA WSTĘPNE
Author: Karolina Walczyńska – Dragon, Janina Walczyńska, Piotr Siermontowski
Abstract: W pracy przedstawiono wyniki badań wpływu długotrwałego narażenia na niefizjologiczne położenie elementów anatomicznych narządu żucia podczas nurkowania. Narażenie to związane jest ze stosowaniem różnych typów ustników aparatów nurkowych. Badaniu poddano 186 nurków zawodowych, u których stwierdzono liczne dolegliwości występujące bezpośrednio po nurkowaniu, a związane ze stawem skroniowo – żuchwowym i mięśniami unoszącymi żuchwę. Najczęściej stwierdzano bóle w obrębie kręgosłupa szyjnego i obręczy barkowej, bóle uszne i odruchowe, męczące zaciskanie zębów.
Key words: dysfunkcje narządu żucia, ustnik nurkowy, bruksizm
DOI: http://doi.org/10.1515/phr-2016-0009
Title: ZNACZENIE SELEKCJI ZDROWOTNEJ NURKÓW I JEJ WPŁYW NA BEZPIECZEŃSTWO NURKOWANIA
Author: Dariusz Jóźwiak, Romuald Olszański, Zbigniew Dąbrowiecki, Małgorzata Remlain
Abstract: Nurkowanie jest taką dziedziną aktywności człowieka, w której wymagane są, ze względu na charakter środowiska wodnego, szczególne predyspozycje zdrowotne. Środowisko podwyższonego ciśnienia atmosferycznego znacznie bardziej obciąża układ oddechowy i krążenia niż to się dzieje w warunkach normobarycznych. Nie wszyscy chcący nurkować powinni podejmować szkolenie nurkowe ze względu na występujące u nich obciążenia zdrowotne mogące wpływać niekorzystnie na ich zdrowie w trakcie przebywania pod wodą i znacznie podnosić ryzyko wystąpienia wypadku nurkowego. Jeżeli chodzi o nurkowania w ramach Sił Zbrojnych, to przeprowadzana selekcja zdrowotna oparta na szczegółowych parametrach i opisana w aktach prawnych pozwala już w trakcie naboru do służby nurkowej poprzez eliminacje osób z obciążeniami zdrowotnymi minimalizować ryzyko wystąpienia wypadku nurkowego w trakcie służby. Zupełnie inaczej ma się ten problem przedstawia się w nurkowaniu rekreacyjnym, gdzie często, na podstawie oświadczenia o swoim stanie zdrowia, zainteresowany kandydat na nurka rozpoczyna szkolenie i późniejsze samodzielne nurkowanie ze świadomością posiadanych bciążeń zdrowotnych mających wpływ na późniejsze bezpieczeństwo pod wodą. Dokonano analizy wpływu selekcji zdrowotnej na poziom bezpieczeństwa nurkowania.
Key words: selekcja zdrowotna, orzecznictwo lekarskie, obciążenia zdrowotne
DOI: http://doi.org/10.1515/phr-2016-0009
Title: CIĘŻKA POSTAĆ CHOROBY CIŚNIENIOWEJ U NURKA W PRZEBIEGU NURKOWANIA SZKOLNEGO
Author: Brunon Kierznikowicz, Władysław Wolański, Bogumił Filipek
Abstract: Wartykule opisano przypadek neurologicznej postaci choroby ciśnieniowej, który wystąpił podczas krótkotrwałego nurkowania szkolnego na średnią głębokość z czynnikiem oddechowym – powietrze. Poszkodowanego leczono według tabeli rekompresji leczniczej powietrznej III. Mimo natychmiastowego leczenia hiperbarycznego a następnie szpitalnego szczątkowe objawy neurologiczne pozostały przez cały okres obserwacji.
Key words: choroba ciśnieniowa, postać neurologiczna. alkohol, opis przypadku
DOI: http://doi.org/10.1515/phr-2016-0009
Title: REAKCJE POSTURALNE A POSTAWY SKOLIOTYCZNE I SKOLIOZY U DZIEWCZĄT W WIEKU 12-15 LAT BADANE KORELACJĄ PORZĄDKU RANG SPEARMANA
Author: Jacek Wilczyński, Przemysław Karolak, Joanna Karolak, Igor Wilczyński , Agnieszka Pedrycz
Abstract: Celem pracy była analiza korelacji porządku rang Spearmana pomiędzy reakcjami posturalnymi a postawami skoliotycznymi i skoliozami u dziewcząt w wieku 12-15 lat. W całej grupie dziewcząt korelacje dodatnie między parametrami postawy w płaszczyźnie czołowej a reakcjami posturalnymi wystąpiły w przypadku: kąta skrzywienia pierwotnego/prędkości przednio-tylnej oczy zamknięte, kąta skrzywienia pierwotnego/średniej prędkości oczy zamknięte, kąta skrzywienia pierwotnego/długości ścieżki oczy zamknięte, absolutnej wartości kąta linii barków/średniego punktu obciążenia X oczy zamknięte, absolutnej wartości kąta nachylenia miednicy/prędkości bocznej oczy zamknięte. Korelacje ujemne wystąpiły w przypadku: absolutnej wartości kąta skrzywienia wtórnego/ średniego punktu obciążenia X oczy otwarte, głębokości skrzywienia wtórnego/średniego punktu obciążenia X oczy otwarte, długości skrzywienia wtórnego/średniego punktu obciążenia X oczy otwarte, kąta skrzywienia wtórnego/średniego punktu obciążenia Y oczy zamknięte. Korelacje istotne statystycznie częściej występował, kiedy test Romberga odbywał się z oczami zamkniętymi: kąt skrzywienia pierwotnego/prędkość przednio-tylna, nachylenie tułowia w prawo/ średni punkt obciążenia Y, kąt skrzywienia pierwotnego/średnia prędkość, kąt skrzywienia pierwotnego/długość ścieżki, absolutna wartość kąta linii barków/średni punkt obciążenia X, absolutna wartość kąta nachylenia miednicy/prędkość boczna, kat skrzywienia wtórnego/średni punkt obciążenia Y. Wśród korelacji z oczami zamkniętymi sześć było dodatnich: kąt skrzywienia pierwotnego/prędkość przednio-tylna, nachylenie tułowia w prawo/średni punkt obciążenia X, kąt skrzywienia pierwotnego/średnia prędkość, kat skrzywienia pierwotnego, długość ścieżki, absolutna wartość kąta linii barków/średni punkt obciążenia X, absolutna wartość kąta nachylenia miednicy/prędkość boczna i jedna ujemna: kąt skrzywienia wtórnego/średniego punktu obciążenia Y. Wśród korelacji z oczami otwartymi wystąpiły tylko trzy korelacje ujemne: absolutna wartość kąta skrzywienia wtórnego/średniego punktu obciążenia X, głębokość krzywienia wtórnego/średniego punktu obciążenia X, długość skrzywienia wtórnego/średniego punktu obciążenia X.
Key words: reakcje posturalne, postawy skoliotyczne, skoliozy, korelacje porządku rang Spearmana
DOI: http://doi.org/10.1515/phr-2016-0009
Title: RYTMIKA DOBOWA TEMPERATURY GŁĘBOKIEJ CIAŁA (CZĘŚĆ I):ZASTOSOWANIE NOWOCZESNYCH SYSTEMÓW TELEMETRYCZNYCH W MONITOROWANIU ZMIENNOŚCI TEMPERATURY GŁĘBOKIEJ CIAŁA
Author: Joanna Słomko, Paweł Zalewski
Abstract: Najlepiej poznane rytmy dobowe człowieka to: rytm sen–czuwanie, okołodobowa zmienność temperatury głębokiej ciała, dobowe zmiany ciśnienia tętniczego krwi oraz częstości skurczów serca, dobowe zmiany wydzielania hormonów: m.in. melatoniny, kortyzolu, hormonu wzrostu, prolaktyny. Temperatura głęboka ciała u ludzi ma swój charakterystyczny, sinusoidalny przebieg, z wartościami maksymalną około godz. 15:00-17:00 i minimalną, około godz. 03:00-05:00 rano. Analiza piśmiennictwa wskazuje, że na uzyskiwane wyniki dotyczące temperatury głębokiej ciała w dużej mierze ma rodzaj zastosowanej metody pomiaru. W literaturze można spotkać różne sposoby pomiaru temperatury głębokiej ciała, stosowane w zależności od protokołu badania. Jedną z nowszych metod pomiaru wewnętrznej i zewnętrznej temperatury ciała jest zastosowanie zdalnych czujników temperatury, transmitujących zmierzone wartości drogą radiową. Zaletami tej metody są: możliwość uzyskania ciągłego pomiaru temperatury głębokiej, obserwacja dynamicznych zmian temperatury głębokiej ciała zachodzących w cyklu okołodobowym oraz dokładność pomiaru, powtarzalność i wiarygodność uzyskanych wyników, co prezentowane jest w wielu doniesieniach naukowych.
Key words: temperatura ciała, rytmy okołodobowe, pomiar telemetryczny
DOI: http://doi.org/10.1515/phr-2016-0009