Title: POWSTANIE I ROZWÓJ TECHNOLOGII ECHOSONDY WIELOWIĄZKOWEJ
Author: Artur Grządziel, Mariusz Wąż
Abstract: Kiedy człowiek opanował umiejętność podróżowania drogą morską, zaczął się zastanawiać, jaka jest głębokość pod stępką i jak ją zmierzyć. Początkowo uprawiano jedynie żeglugę przybrzeżną. W tej części szelfu kontynentalnego dynamicznie rozwijała się żegluga statków handlowych, rybołówstwo, podwodne badania naukowe, nurkowanie rekreacyjne, eksploracja zasobów mineralnych, technologie układania kabli podmorskich i rurociągów. Rozwój tych gałęzi spowodował, że dokładna informacja batymetryczna odgrywała istotne znacznie dla kapitanów, armatorów, marynarzy, naukowców i rybaków. Opracowanie kartograficzne prymitywnej mapy morskiej było ogromnym wyzwaniem. Był to żmudny proces, wymagający przede wszystkim dużej ilości danych, które pozyskiwane były mało wydajnymi metodami pomiarowymi. Wraz z rozwojem technologii pojawiały się nowe techniki i metody eksploracji oceanów. Technologia, systemy, urządzenia i przyrządy do podwodnej eksploracji przeszły długą drogę zmian, modernizacji i ulepszeń, stwarzając ostatecznie ogromne możliwości wizualizacji powierzchni dna jako trójwymiarowych modeli przestrzennych. Ważną rolę w tych przemianach odegrała echosonda wielowiązkowa MBES (ang. Multibeam Echosounder), która zrewolucjonizowała badania hydrograficzne. Urządzenia MBES okazały się skutecznym środkiem badań zarówno hydrograficznych jak i oceanograficznych.
Key words: sonda ręczna, sonda mechaniczna, echosonda, sonda wielowiązkowa.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2018-0002
Polish version: download
English version: download
Title: ANALIZA PROCESU OTRZYMANIA POWIETRZA ODDECHOWEGO DO CELÓW HIPERBARYCZNYCH
Author: Arkadiusz Woźniak
Abstract: Jakość powietrza oddechowego odgrywa kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa nurków i obiektów hiperbarycznych. Paradoksalnie, zmiana przepisów dotyczących wymagań jakościowych dla czynników oddechowych, wymusiła konieczność weryfikacji bazy technicznej i laboratoryjnej wykorzystywanej do ich produkcji i kontroli. W artykule przedstawiono wyniki badań związanych z racjonalizacją procesu otrzymywania i dystrybucji powietrza oddechowego przeznaczonego na tlenowe warunki hiperbaryczne. Pracę przeprowadzono przy wykorzystaniu metody SixSigma.
Key words: technologia prac podwodnych, nurkowe czynniki oddechowe, zdolność proces, karty kontrolne.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2018-0001
Polish version: download
English version: download
Title: PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY NURKOWANIA W WYBRANYCH PERSPEKTYWACH TEORETYCZNO-BADAWCZYCH
Author: Dorota Niewiedział, Magdalena Kolańska, Zbigniew Dąbrowiecki, Maciej Jerzemowski, Piotr Siermontowski, Zdzisław Kobos, Romuald Olszański
Abstract: Celem artykułu jest przegląd literatury pod kątem psychologicznych aspektów nurkowania. Uzyskaną wiedzę można aktualnie zakwalifikować do różnych działów psychologii stosowanej oraz medycyny podwodnej, sportowej, psychiatrii i psychoterapii. W literaturze przedmiotu w perspektywie psychologicznej podnoszone są dwa główne zagadnienia: stopień psychologicznych zdolności adaptacyjnych jednostki do środowiska podwodnego oraz kondycja psychofizyczna człowieka w określonym rodzaju nurkowania i wynikające z tego umiejętności/kompetencje do wykonywania zadań pod wodą. W artykule przedstawiono wybrane światowe doniesienia, związane z psychologią nurkowania, wynikające z zastosowanej struktury/ klasyfikacji teorii psychologicznych, wyjaśniających różnorodne mechanizmy psychologicznego funkcjonowania pod wodą. Przedstawiono badania w perspektywie psychodynamicznej, psychologii zdrowia/stresu, psychologii różnic indywidualnych i osobowości. Główne konkluzje wskazują, że obok głównej problematyki optymalnego/lub nie przystosowania człowieka do środowiska podwodnego, istnieje niedosyt wiedzy psychologicznej (w tym doniesień polskich) w zakresie: osobowościowych różnic pomiędzy typami nurków, ich społecznego funkcjonowaniu, psychoprofilaktyki i psychoedukacji przy ekspozycji podwodnej.
Key words: psychologia nurkowania, psychologiczne aspekty nurkowania, psychologiczne mechanizmy adaptacyjne nurka.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2018-0003
Polish version: download
English version: download
Title: LECZENIE TLENEM HIPERBARYCZNYM (HBOT) W PEDIATRII
Author: Ernest Kuchar, Grzegorz Carowicz
Abstract: Terapia tlenem hiperbarycznym (HBOT), została po raz pierwszy zastosowana w pediatrii w Rosji w latach 30 XX wieku (1927 rok). Obecnie metoda HBOT jest u dzieci stosowana we wskazaniach zbliżonych jak u osób dorosłych, ponadto w zaburzeniach okołoporodowych, neurologicznych i neurorozwojowych, gdzie jej przydatność jest niezadawalająca. Celem artykułu jest przedstawienie aktualnych wskazań i ryzyka stosowania HBOT u dzieci.
Key words: zalecenia, leczenie wspomagające, terapia alternatywna, skuteczność.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2018-0004
Polish version: download
English version: download
Title: SKAŻENIE MIKROBIOLOGICZNE KOMBINEZONU NURKOWEGO
Author: Zbigniew Dąbrowiecki, Małgorzata Dąbrowiecka, Romuald Olszański, Piotr Siermontowski
Abstract: Drobnoustroje chorobotwórcze bardzo łatwo mogą przenosić się z powierzchni skóry nurka na powierzchnie tkaniny kombinezonu ochronnego. Długotrwały pobyt w komorze hiperbarycznej, jaki występuje podczas nurkowania saturowanego zwiększa ryzyko infekcji jeśli w komorze znajdzie się chociaż jeden nosiciel chorobotwórczych patogenów. Przeprowadzone badania potwierdziły, że sprzęt nurkowy znajdujący się w Ośrodkach Nurkowych, jest siedliskiem wielu różnych bakterii i grzybów, również tych patogennych. Ogromna większość drobnoustrojów znajdujących się na powierzchni pianek, kombinezonów itp. to komensale (niektóre z nich są organizmami oportunistycznymi), lecz fakt ten uświadamia nam, że powierzchnie sprzętu nurkowego są wspaniałą „drogą przenoszenia” różnych dermatoz i innych chorób. Aby zmniejszyć możliwość zakażenia należy sprzęt nurkowy, z którego korzystają różne osoby poddawać procesowi dekontaminacji. Autorzy rekomendują dekontaminację gazowym nadtlenkiem wodoru, który nie uszkadza sprzętu.
Key words: nurkowanie, kombinezon nurkowy, kontaminacja.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2018-0005
Polish version: download
English version: download
Title: WIEDZA WYBRANEJ GRUPY STUDENTÓW MEDYCYNY W ZAKRESIE TLENOTERAPII HIPERBARYCZNEJ
Author: Gabriela Henrykowska, Andrzej Buczyński, Małgorzata Lewicka, Magdalena Zawadzka
Abstract: W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat nastąpił gwałtowny rozwój w badaniach i stosowaniu terapii tlenem hiperbarycznym (ang. hyperbaric oxygen therapy, HBO), a współczesna medycyna coraz częściej korzysta z jego dobroczynnego działania. Celem badania było sprawdzenie, co na temat tlenoterapii hiperbarycznej wiedzą przyszli lekarze (studenci medycyny). Badanie ankietowe przeprowadzono wśród 240 studentów kierunku lekarskiego (III i V roku studiów) Wydziału Wojskowo-Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Jako narzędzie wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety zawierający pytania o kafeterii zamkniętej. Wiedza studentów dotycząca tlenoterapii hiperbarycznej była zróżnicowana i niektórych przypadkach nie była zależna od roku studiów. Zaobserwowano, że wiedza studentów z zakresu omawianej tematyki jest zależna od ilości godzin dydaktycznych na nią przeznaczonych.
Key words: terapia hiperbaryczna, wiedza studentów medycyny.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2018-0006
Polish version: download
English version: download
Title: WARUNKI TERMICZNO-TLENOWE JEZIORA CHARZYKOWSKIEGO W LATACH 2014-2016
Author: Jerzy K. Garbacz, Jacek Cieściński, Jerzy Ciechalski, Ryszard Dąbkowski, Jolanta Cichowska
Abstract: W pracy przedstawiono analizę warunków termiczno-tlenowych Jeziora Charzykowskiego w latach 2014-2016 w okresie od maja do sierpnia. Pomiary prowadzono raz w miesiącu, w punktach reprezentujących trzy odmienne baseny w misie badanego jeziora. Wyniki pomiaru temperatury i zawartości tlenu rozpuszczonego w wodzie rejestrowano co 1m od powierzchni do dna w najgłębszym miejscu każdego basenu. Poddano analizie zmiany temperatury i zawartości tlenu rozpuszczonego w każdym z reprezentatywnych punktów pomiarowych dla poszczególnych plos jeziora. Wykazano, że deficyt tlenu rozpuszczonego w wodzie warstw naddennych występuje już na początku okresu stagnacji letniej, a w jego szczycie (sierpień) strefa beztlenowa obejmuje hypolimnion i część metalimnionu. Potwierdzono hipotezę zakładającą, że miąższość warstw termicznych jest zróżnicowana w obrębie misy jeziornej. Wykazano także, że krzywa zawartości tlenu w punktach reprezentatywnych, we wszystkich latach w których prowadzono badania, ewoluuje do postaci klinogrady w szczycie stagnacji letniej, gdzie stężenie tlenu rozpuszczonego maleje wraz z głębokością.
Key words: stratyfikacja wód, deficyt tlenu, Jezioro Charzykowskie.
DOI: http://doi.org/10.2478/phr-2018-0007
Polish version: download
English version: download